۱۳۸۸ بهمن ۸, پنجشنبه

آیا تاریخ تکرار می شود؟

از همان روزهای نخست پیروزی انقلاب و حتی قبل از آن گروهی در پی بازسازی تاریخ صدر اسلام بودند. برخی تلاش می کردند برای هر مسئله ای یک مابه ازای تاریخی در تاریخ صدر اسلام بیابند. این گفته ی عوامانه که فیلسوفانه می نماید را بسیار شنیده ایم: تاریخ تکرار می شود. بله تردیدی نیست که رخدادهای تاریخی شباهت هایی به هم دارند اما ساده لوحی است اگر همه ی عوامل زمانی و مکانی را نادیده بگیریم و از تکرار عینی و دقیق تاریخ حرف بزنیم. مضحک تر است اگر در میان فعالان سیاسی امروز در پی بازسازی شخصیت های تاریخی صدر اسلام باشیم. این همه اهمیت دادن به تاریخ صدر اسلام تا حدی ناشی از سلطه ی بلامنازع روحانیت بر تمام شئون زندگی جامعه ی ایرانی است و چون تاریخ صدر اسلام تنها تاریخی است که این جماعت اندکی از آن سررشته دارند آن را همه جا مطرح می کنند.
این روزها بسیار می شنویم که کسانی به طلحه و زبیر و کسانی به علی و حسین تشبیه می شوند.در این مشابهت سازی ها برخی تا حدی عجیب و غریب عمل می کنند که بدیهی ترین واقعیت ها را هم از یاد می برند. مثلا مردم بیدفاع و رهبر بی رسانه شان را سپاه یزید می خوانند و حکومت زر و زور و تزویر و نیروهای تا بن دندان مسلح را یاران امام مظلوم. این همذات پنداری تاریخی یکی از عوامانه ترین و عوامفریبانه ترین روش ها برای تحمیق افکار عمومی و حتی فریب دادن خود است. با برچسب زدن به یک بازیگر سیاسی امروزی و شبیه دانستن او با یک شخصیت تاریخی ما آن فرد امروزی را نمی بینیم و از تلاش برای شناسایی او یا اعما لش دست می کشیم چون یک کلیشه ی آماده از شخصیت تاریخی در ذهن داریم. پس اگر به ما گفتند که فلانی "حسین " زمان است و ما پذیرفتیم تمام اعمال او را هر چه باشد حسینی می بینیم و اگر یکی را به طلحه یا زبیر مانند کردند ذهن ما را فریب داده اند و از کلیشه ی تاریخی که از این شخصیت ها در طی قرن ها در ذهن ملت رسوب کرده سوء استفاده کرده اند.
از سوی دیگر این روزها تلاش هماهنگی در همه ی دستگاههای تبلیغی رژیم از جمله صدا و سیما در جریان است تا خیزش عظیم مردم ایران را با رخدادهای سال 1360 همذات و همگون نشان دهند. این همه تبلیغ بر سر به قول خودشان حماسه ی 6 بهمن و شکست مجاهدین خلق در آمل نشانه ی تلاش مذبوحانه ای است که این حرکت ملی را در حد یک عملیات چریکی محدود از سوی یک سازمان سیاسی تقلیل دهند و به نیروهای اندک خود روحیه بدهند. این هم نمونه ی دیگری از مشابهت سازی نادرست تاریخی است. کودتاچیان بدانند : نه الان سال 1360 است و نه مردم ایران امروز مانند مردم ایران 1360 می اندیشند. این زمانه ای دیگر است و نبردی دیگر و این سیل خروشان تا تحقق کامل آرمانهای تاریخی ایرانیان سر باز ایستادن ندارد.

۲ نظر:

  1. Kheili jaleb, bekhosus ke az suye yek nafar dar seda wa sima neweshteh shodeh ast, Ma bishomarim, Ma piruzim

    پاسخحذف
  2. میشه کمی از جو داخل صدا و سیما بنویسید. چرا با مردم همراه نمیشن؟ 

    پاسخحذف